สารบัญ
ช่างน่ารู้ : แม่พิมพ์ซิลิโคน
แม่พิมพ์ที่ทำจากวัสดุซิลิโคน ซึ่งมีความยืดหยุ่นสูง ทนทานต่อความร้อน และขึ้นรูปได้ตามต้องการ เปรียบเสมือนแม่แบบที่ใช้ในการหล่อวัสดุต่างๆ ให้ได้รูปร่างตามที่เราต้องการ ไม่ว่าจะเป็นเรซิน ปูนปลาสเตอร์ หรือแม้แต่ช็อกโกแลต
ทำไมต้องแม่พิมพ์ซิลิโคน?
ขึ้นรูปได้หลากหลาย: ไม่ว่าจะเป็นรูปทรงเรียบง่าย หรือรูปทรงซับซ้อนที่มีรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ แม่พิมพ์ซิลิโคนก็สามารถสร้างสรรค์ออกมาได้หมด
ใช้งานง่าย: เพียงแค่เทวัสดุที่ต้องการลงในแม่พิมพ์แล้วรอให้แข็งตัว ก็ได้ชิ้นงานออกมาตามต้องการ
ทำความสะอาดง่าย: ซิลิโคนมีผิวเรียบ ทำให้ทำความสะอาดได้ง่าย
ทนทานต่อการใช้งาน: สามารถนำมาใช้ซ้ำได้หลายครั้ง
กระบวนการสร้างสรรค์ด้วยแม่พิมพ์ซิลิโคน
ออกแบบ: เริ่มต้นจากการออกแบบรูปทรงที่ต้องการ
สร้างต้นแบบ: สร้างต้นแบบจากวัสดุอื่นๆ เช่น ดินน้ำมัน หรือโฟม
ทำแม่พิมพ์: เทซิลิโคนลงบนต้นแบบแล้วรอให้แข็งตัว
หล่อชิ้นงาน: เทวัสดุที่ต้องการลงในแม่พิมพ์แล้วรอให้แข็งตัว
ตัวอย่างชิ้นงานที่ผลิตจากแม่พิมพ์ซิลิโคน
เครื่องประดับ: จี้ แหวน ต่างหู
ของตกแต่งบ้าน: เทียนหอม ฐานเทียน
ของเล่น: ของเล่นสำหรับเด็กเล็ก
อาหาร: เค้ก ช็อกโกแลต
งานศิลปะ: รูปปั้นขนาดเล็ก
สนุกกับการทำ DIY ด้วยแม่พิมพ์ซิลิโคน
การทำ DIY ด้วยแม่พิมพ์ซิลิโคนเป็นกิจกรรมที่สนุกและสร้างสรรค์ ไม่ว่าจะเป็นการทำเครื่องประดับให้ตัวเอง หรือทำของขวัญให้คนพิเศษ ก็สามารถทำได้ง่ายๆ เพียงแค่มีแม่พิมพ์ซิลิโคนและวัสดุที่ต้องการ
เคล็ดลับในการเลือกซื้อแม่พิมพ์ซิลิโคน
เลือกวัสดุที่มีคุณภาพ: ซิลิโคนที่มีคุณภาพดีจะทนทานและใช้งานได้นาน
เลือกขนาดและรูปทรงที่เหมาะสม: เลือกให้ตรงกับความต้องการในการใช้งาน
ตรวจสอบความละเอียดของแม่พิมพ์: แม่พิมพ์ที่มีรายละเอียดชัดเจนจะทำให้ได้ชิ้นงานที่มีคุณภาพสูง
สรุป
แม่พิมพ์ซิลิโคนเป็นเครื่องมือที่ช่วยให้เราสามารถสร้างสรรค์สิ่งต่างๆ ได้อย่างอิสระ ไม่ว่าคุณจะเป็นมือใหม่หรือชื่นชอบงานฝีมือ การมีแม่พิมพ์ซิลิโคนสักอันจะช่วยเปิดประตูสู่โลกแห่งจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ได้อย่างไม่รู้จบ
การสร้างแม่พิมพ์จากซิลิโคนได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางว่าเป็นหนึ่งในวิธีที่ดีที่สุดสำหรับการทำแม่พิมพ์ แม่พิมพ์ซิลิโคนมีความหลากหลายสูงและกลายเป็นทางเลือกสำหรับการใช้งานที่หลากหลาย รวมถึงงานศิลปะและงานฝีมือ การสร้างต้นแบบ และแม้แต่การผลิตทางอุตสาหกรรม โดยข้อดีมากมายที่เหนือเทคนิคทางเลือกอื่นๆ มีดังนี้
- การเก็บรายละเอียดที่ไม่ธรรมดา : แม่พิมพ์ซิลิโคนสามารถเข้าถึงรูปร่างที่ซับซ้อน พื้นผิวที่ละเอียดอ่อน และสร้างสำเนาที่เหมือนวัตถุต้นฉบับได้อย่างแม่นยํา
- ใช้งานง่าย : ยางซิลิโคนมีความยืดหยุ่นและใช้งานง่ายในกระบวนการขึ้นรูป สามารถผสมเทและคลายก๊าซได้อย่างง่ายดายทำให้แน่ใจว่าแม่ในพิมพ์ไม่มีฟองอากาศ
- การคงรูปร่าง ไม่เปลี่ยนแปลง : แม่พิมพ์ซิลิโคนสามารถรักษารูปร่าง และขนาดได้ตลอดเวลาแม้หลังจากใช้หลายครั้ง ทำให้แน่ใจว่าผลลัพธ์จะเหมือนกับแม่แบบตลอดอายุการใช้งานของแม่พิมพ์
- ความหลากหลายและความเข้ากันได้ : แม่พิมพ์ซิลิโคนสามารถทํางานร่วมกับวัสดุหล่อต่างๆได้ดี เช่น อีพ็อกซี่เรซิ่น โพลียูรีเทน ยิปซั่ม ขี้ผึ้ง และโลหะที่มีอุณหภูมิต่ำ ทำให้มีอิสระในการสร้างสรรค์และมีทางเลือกมากมาย
- ความทนทานและอายุการใช้งาน : แม่พิมพ์ซิลิโคนมีความต้านทานต่อการฉีกขาดสูง ทนต่อแรงดึงและมีอายุการใช้งานนานช่วยให้สามารถหล่อได้หลายครั้งโดยไม่ทําลายความสมบูรณ์ของแม่พิมพ์ และเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในระยะยาว
- ความสามารถในการหลุดลอก : แม่พิมพ์ซิลิโคนมีความยืดหยุ่นและไม่เหนียวทำให้สามารถนำงานออกได้อย่างง่ายดายและราบรื่น โดยไม่ทำให้เกิดความเสียหายต่อแม่พิมพ์ หรือผลิตภัณฑ์
- ทนต่อเคมี รังสีอัลตราไวโอเลต และความร้อน : แม่พิมพ์ซิลิโคนสามารถทนต่อสารเคมีต่างๆ อย่างรังสีอัลตราไวโอเลต หรืออุณหภูมิที่สูง
เข้าใจค่าต่างๆของ แม่พิมพ์ซิลิโคนเพื่อการเลือกใช้งานที่ถูกต้องและตรงจุด
1. ความหนืด (Viscosity) หน่วย: MPa.s
ความหนืด เป็นค่าที่บ่งบอกถึงความต้านทานการไหลของของเหลวซึ่งมีความสำคัญอย่างมากในงานซิลิโคนสำหรับทำแม่พิมพ์ หากความหนืดสูงเกินไป
อาจทำให้ฟองอากาศลอยออกจากซิลิโคนยาก (ฟองอากาศจะเกิดได้จากการเทซิลิโคนลงบนต้นแบบ) น้ำยางที่มีความหนืดสูง ทำให้การไหลเข้าไปในรายละเอียดเล็ก ๆ
ได้ไม่ทั่วถึง ในทางกลับกัน หากความหนืดต่ำเกินไป ซิลิโคนอาจไหลเร็วเกินไปจนควบคุมลำบาก
ข้อแนะนำ: ถ้าต้องการแม่พิมพ์ที่มีความละเอียดเยอะ ควรเลือกซิลิโคนที่มีความหนืดต่ำถึงปานกลาง เพื่อให้ไหลเข้าไปในช่องเล็ก ๆ ได้ดีและลดฟองอากาศ
ตัวอย่างค่าความหนืดของวัสดุทั่วไป (หน่วย: MPa.s)
วัสดุ | ค่าความหนืด |
น้ำ | 1–5 |
น้ำเชื่อม | 150–200 |
น้ำผึ้ง | 2,000–3,000 |
น้ำเชื่อมช็อกโกแลต | 10,000–25,000 |
เนยถั่ว | 150,000–250,000 |
2. ความแข็ง (Hardness) หน่วย: ShoreA
ค่าความแข็งของซิลิโคน เป็นตัวบ่งชี้ความยืดหยุ่นของแม่พิมพ์ ยิ่งค่าความแข็งต่ำ ซิลิโคนจะยิ่งนิ่ม เหมาะสำหรับชิ้นงานที่มีรายละเอียดมาก หรือมีส่วนเว้าแคบ ๆ
ที่ต้องการการดึงแม่พิมพ์ออกได้ง่าย ส่วนค่าความแข็งที่สูงขึ้นจะให้แม่พิมพ์ที่คงรูปดี แข็งแรง และทนทานต่อการใช้งานซ้ำ ไม่เสมอไปที่เราต้องการความแข็งของยางต่ำ
ตย.เช่น งานที่มีทรงเรขาคณิต จะต้องการยางที่แข็ง เพื่อการทรงตัว การอยู่ทรง งานที่ทำโมลด์ถลก ต้องการยางที่นิ่ม เพื่อให้ถลกงานได้ง่าย รวมถึงบางครั้งเราใช้น้ำยางซิลิโคน
มาสร้างเป็นชิ้นงานที่ต้องการ การรู้ความต้องการของงานที่เราจะทำว่าต้องมีค่าความแข็งกี่ชอว์ A จะทำให้เลือกชนิดยาง และวางแผนการทำงานได้สมบูรณ์แบบที่สุด
3. การต้านแรงฉีกขาด (Tear Strength) หน่วย: kN/m
ความสามารถของวัสดุในการต้านทานแรงฉีกเมื่อมีรอยบากหรือมีการใช้งานในสภาวะที่มีแรงกระชาก สำคัญอย่างยิ่งสำหรับแม่พิมพ์ซิลิโคนที่ใช้งานบ่อย โดยเฉพาะเมื่อมีรอยบาก
รอยตัด หรือขอบคมของชิ้นงาน หากซิลิโคนมีค่า Tear Strength ต่ำ แม่พิมพ์จะฉีกขาดง่ายในระยะเวลาอันสั้น
ซิลิโคนที่มีค่าความต้านแรงฉีกขาดสูง จะช่วยให้แม่พิมพ์มีอายุการใช้งานนานขึ้น แม้มีการใช้งานอย่างต่อเนื่อง
เราเรียกว่า จำนวนครั้งในการถอดแบบ เพราะในงานหล่อเรซิ่น หรือ การทำแม่พิมพ์ จำนวนครั้งในการถอดแบบ มีผลกับต้นทุน ซึ่งไม่ได้คิดแค่ค่าวัสดุ เราควรคิดถึงค่าแรง
และ ระยะเวลาตอนทำโมลด์ด้วย
4. การยืดตัว (Elongation) หน่วย: %
การยืดตัว บ่งบอกถึงความยืดหยุ่นของซิลิโคน เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ช่วยให้แม่พิมพ์สามารถถอดชิ้นงานที่มีรูปทรงซับซ้อนได้ง่ายขึ้นโดยไม่เสียรูปหรือขาด การเลือกซิลิโคนที่มีค่า Elongation สูง เหมาะอย่างยิ่งกับงานหล่อที่ต้องการดึงแม่พิมพ์ออกจากร่องหรือพื้นที่แคบ
ค่าสูง = ยืดได้มากโดยไม่ขาด = เหมาะกับแม่พิมพ์ซับซ้อน
5. ความแข็งแรงแรงดึง (Tensile Strength) หน่วย: Mpa
ความต้านแรงดึง คือค่าที่ใช้วัดความสามารถของซิลิโคนในการรับแรงดึงก่อนที่จะฉีกขาด มีความสำคัญในกรณีที่แม่พิมพ์ต้องดึงหรือยืดเพื่อปลดชิ้นงาน เช่น ในการหล่อชิ้นงานที่มีส่วนเว้า
หรือมีโครงสร้างที่ซับซ้อน
ซิลิโคนที่มีความต้านแรงดึงสูงจะช่วยให้แม่พิมพ์ใช้งานได้ทนทาน ไม่ฉีกขาดง่ายเมื่อต้องดึงซ้ำ ๆ
เลือกซิลิโคนให้เหมาะกับงาน = ได้งานดี ใช้ได้นาน
การเข้าใจทั้ง 5 ข้อนี้ จะช่วยให้คุณเลือกใช้ ซิลิโคนทำแม่พิมพ์ ได้ตรงกับประเภทงานและรูปแบบการใช้งานของคุณมากที่สุด หากยังไม่แน่ใจว่าควรเลือกสูตรใด
ทีมผู้เชี่ยวชาญของเรายินดีให้คำปรึกษา